Programma over persoonlijk leiderschap leert je vragen stellen aan je belangrijkste stakeholder en voorkomt zo ‘marketing-kortsluiting’.
Een persoonlijk kompas om je te helpen bij het vormen van je persoonlijke leven en je professionele loopbaan, want ‘als je een effectieve marketingcampagne wilt ontwikkelen, dan start je toch ook bij de uitgangspunten?’ Zo communiceert veranderstrateeg Anne Oskam over haar coaching- en ontwikkelprogramma ‘Persoonlijk en Inclusief leiderschap’. Eentje waarbij jouw eigen persoonlijke behoeftes, visie en purpose centraal staan. Je leert hoe je zo optimaal mogelijk je talenten kan inzetten en word je bewust van je valkuilen en leerdoelen, zodat je met meer focus, regie en positieve energie je leven kunt leiden op de manier zoals jij dat wilt.
Lees meer over het Ontwikkelprogramma: Persoonlijk en Inclusief Leiderschap
Een – voor NIMA-begrippen – tamelijk uitgebreid programma overigens, maar ervan uitgaand dat je behoorlijk met jezelf aan de slag gaat ook weer verrassend compact en to the point. Het coachingprogramma belooft een concreet fundament voor het bouwen van je professionele carrière. Hierdoor kun je je loopbaan beter zelf vormgeven met werk dat aansluit op je persoonlijke behoeftes, visie en purpose. Je leert hoe je zo optimaal mogelijk je talenten kan inzetten en word je bewust van je valkuilen en leerdoelen, zodat je met meer focus, regie en positieve energie je leven kunt leiden, op de manier zoals jij dat wilt.
Anne, eerst met de deur in huis, want door je ‘veranderstrateeg te noemen doen we je eigenlijk een beetje tekort – je bent vooral ook marketingstrateeg – en toch lijkt dat veranderen wel een rode draad te vormen in jouw loopbaan. Waar komt die fascinatie vandaan?
‘Op mijn eigen levensreis heb ik mijzelf meerdere keren opnieuw uitgevonden en heb ik verschillende rollen vervuld. Inmiddels ben ik ruim 25 jaar werkzaam in het bedrijfsleven. Eerst in de rol van media, communicatie- en brandmanager. Daarna als zelfstandig marketingstrateeg en interim verandermanager bij het implementeren van deze nieuwe strategieën. Ik heb aan de wieg gestaan bij het ontwikkelen en implementeren van nieuwe marketingstrategische formules binnen verschillende organisaties als Rituals, KPN, VodafoneZiggo, PON automotive, RTL Nederland, Volksbank en NovoNordisk-diabeteszorg.’
‘Op een gegeven moment ging het innerlijk wringen omdat ik meer aandacht wilde geven aan de menselijke transformaties. Wat hebben zij nodig om de transformatie zelf in gang te zetten? Dat was voor mij de reden om vanaf 2016 een koerswijziging in gang te zetten. Na diverse opleidingen op het gebied van professionele coaching – individueel en teams – ligt mijn primaire focus op het begeleiden van – soms aankomende – leidinggevenden en ondernemers bij hun leiderschapsgroei, het scherper stellen van hun doelen en het ontwikkelen van effectievere samenwerking binnen hun teams.’
Voor setting the scene wel van belang, maar je programma legt veel belang bij introspectie en persoonlijke wensen en doelen. Is het daarmee nog wel een echte opleiding voor marketingprofessionals? Doet het ertoe dat je een marketingachtergrond hebt of zou je dit ook kunnen volgen als je – bijvoorbeeld – in IT, HR of finance zou werken?
‘In principe ben ik als coach opgeleid om iedereen te kunnen begeleiden. De meeste collega-coaches hebben een HR- achtergrond. En ik heb zoveel ervaring opgedaan als ‘marketingspil’ binnen verschillende organisaties. Ik weet als geen ander wat er gevraagd wordt van marketeers en communicatiespecialisten, hoe de hazen lopen en welke dynamieken in teams en organisaties aanwezig zijn. Als verandermanager heb ik veel gewerkt met multidisciplinaire teams en verschillende organisatiestructuren en leiderschapsstijlen. Ik begrijp wat bijvoorbeeld scrum- en agile-werken van je vraagt en wat je hierin te leren hebt. Als marketeer weet ik als geen ander hoe je de inzichten kan vertalen naar een concrete aanpak en rekening te houden met diverse stakeholders. Zo probeer ik altijd de onderliggende vraag te achterhalen, de overtuigingen te vinden die groei belemmeren binnen elk context en wat er nodig is om een effectievere manier te vinden.’
‘Ik hanteer een eclectische aanpak. Dit is een mix van verschillende methodieken vanuit de psychologie zoals Transactionele Analyse, Neuro-linguïstisch Programmeren, Systemisch Werken én methodieken vanuit het bedrijfsleven waar ik eerder mee heb gewerkt en die hun effecten hebben bewezen. Denk dan aan bijvoorbeeld Stephen Covey, Verne Harnish, Lencioni, Marc van Eck, Mark Tiggelaar, Ben Tiggelaar. Dit maakt het lekker herkenbaar, pragmatisch en concreet. Mijn eigen ervaringen gebruik ik om extra kracht bij te zetten in mijn begeleiderswerk.’
‘Dit krijg ik ook vaak terug als feedback van mijn cliënten; ze vinden het fijn dat ik dezelfde taal spreek, dat ik mij goed kan verplaatsen in een dynamische en resultaatgerichte omgeving en dat ik concrete en pragmatische tools aanreik die hen echt verder helpt.’
Je wijst erop dat de burn-out cijfers ook onder marketeers schrikbarend stijgen. Er worden hoge eisen aan je gesteld op het werk. Je moet flexibel, veerkrachtig en wendbaar zijn. Persoonlijk leiderschap kan je helpen om een ‘lege batterij’ te voorkomen. Twee vragen eigenlijk: Is het ‘erger’ dan het was en waar kan dat hoge aantal aan liggen?
‘De term burn-out heeft geen afgebakende definitie. Het wordt in de praktijk vaak op dezelfde manier gebruikt als ‘overspannen’. Een burn-out ontstaat vrijwel altijd door een combinatie van meerdere factoren, waarbij stress een grote rol speelt. In het marketingvak hebben we te maken met een projectgedreven business en het kent een hoge snelheid. Tegelijkertijd wordt de marketeer uitgedaagd in het ontwikkelen van onderscheidend vermogen door de juiste vormen van inzichten, creativiteit en wordt er van je verlangd dat je meegaat op de golven van technologie en innovatie-ontwikkelingen. Dit vraagt veel van een marketeer. Als er dan nog andere factoren gaan meespelen, zoals een onveilige werksfeer, te weinig waardering voelen, een hoog plichtsbesef, veranderingen in privésituatie en belemmerende overtuigingen die ten grondslag liggen zoals “het is nooit goed genoeg “, dan ga je maar door totdat je op een gegeven moment jezelf tegen komt en wellicht zelfs uitgeblust bent.’
‘Ik kan niet bewijzen dat het cijfer van burn-out onder marketeers hoger ligt dan gemiddeld, maar het is wel een goede cocktail om een burn-out te krijgen. Zo ben ik mijzelf ook vaak genoeg tegengekomen tijdens mijn professionele levensreis.’
‘In Nederland steeg in 2022 het aantal Nederlanders met burn-outklachten met zo’n 23% naar 1.6 miljoen. Dit gaat gepaard met hoge kosten voor het bedrijfsleven. Preventie is beter dan genezen. Het goede is dat persoonlijke ontwikkeling en het welzijn van werknemers tegenwoordig steeds meer aandacht krijgen in het bedrijfsleven. Ik maak altijd een plan dat meerdere aspecten tegelijk aanpakt; lichamelijk met signaalherkenning, voeding, beweging, slaap; cognitief door belemmerende overtuigingen te leren kennen; affectief met emoties, behoeften en waarden en spiritueel, zoals dooe het herijken van identiteit en purpose. Vervolgens bepalen we met elkaar welke gedragsverandering er nodig is voor meer eigen regie, veerkracht en een gezonde privé-werk balans.’
Je gaat echt op zoek naar persoonlijke kernkwaliteiten, valkuilen, allergieën, drijfveren, kernwaarden en de vraag waar je naartoe wil groeien. Dat lijken vragen die bedrijven zichzelf ook stellen. Kun je daaruit opmaken dat je er goed aan doet je af te vragen wat je eigen ‘missie’ is en vervolgens een werkomgeving zoeken die daarop aansluit? Of werkt het juist andersom; dat je je vereenzelvigt met het bedrijf waar je werkt?
‘In deze complexe wereld, sterk gedomineerd door kennis, efficiency, vooruitgang, commercie en technologie, staan we voor vele nieuwe uitdagingen, zoals Artificial Intelligence. Zonder dat we nog echt begrijpen welke impact dit heeft, op onszelf en onze omgeving. Dat vraagt om de nodige zelfreflectie, het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en het beter benutten van talenten en verschillen. Als leiderschaps- en teamcoach voor mij een mooie uitdaging om individuen, teams en organisaties aan te zetten om future fit te worden.’
‘Als je jouw persoonlijke kompas scherp hebt, ben je meer bewust van wanneer het schuurt, hoe dat komt en wat je nodig hebt om daar een andere richting aan te geven die meer dienend is, voor jou en voor je omgeving. Dat helpt in het vinden van de juiste fit voor een passende rol en werkomgeving. Je leert in een eerdere fase al gerichter vragen te stellen en aan te geven wat jij nodig hebt om jouw potentiële kracht beter te benutten. Ook ben je bewuster van je ‘mindset’ en gedrag onder druk, je ‘bijsluiter’ en hoe je jouw potentiële valkuilen het beste kan voorkomen.
Reflecteren op wie je bent in de interactie met anderen is voor veel mensen de blinde vlek, zo stel je. Dat lijkt een wat boude stelling, maar jij hebt daar ongetwijfeld ervaring mee. Hoe merk je dat? Kun je zoiets aan jezelf Ontdekken, nog los van de vraag wat je eraan kunt doen?
‘Iedereen kijkt vanuit zijn eigen bril. Deze bril is gekleurd door je eigen ervaringen in het verleden, je waarden, je overtuigingen, je innerlijke drijfveren en onderliggende behoeften. Jouw bril is dan jouw waarheid. Dit heeft natuurlijk effect op hoe je denkt en handelt in de interactie met anderen. Ik heb verschillende opdrachten om de bewustwordingsgroei te vergroten en je blinde vlekken op te sporen. Meeste mensen zijn niet bewust van hun schaduwkant en inzicht hierin krijgen geeft veel inzicht’
‘Allereerst door natuurlijk feedback op te vragen vanuit je omgeving. Daarnaast kunnen reflectiemethoden je helpen met het ordenen van je gedachten, gevoelens en gedrag en welk effect dit heeft op de ander. Door te reflecteren vanuit verschillende waarneemposities ga je relativeren en ontdek je vaak een verfrissend nieuwe kijk en meer compassie voor de ander en voor jezelf.’
Tot besluit: Je programma heet nadrukkelijk Persoonlijk en Inclusief leiderschap. Dat persoonlijke aspect leg je zojuist uit, maar waarin schuilt dat inclusieve? Het is een begrip dat veelal in verband wordt gebracht met ‘omgaan met mensen die niet op je lijken’, maar jij lijkt nog een spade dieper te graven, of vergis ik me daarin?
‘Persoonlijk leiderschap gaat over jezelf leiden. Voor mij gaat Inclusief Leiderschap een stapje verder. Hiermee bedoel ik dat je bewust bent van je authentieke zelf, ook in de interactie met anderen. Je bent aantoonbaar en met volle aandacht betrokken, je bent nieuwsgierig – open-minded, je doet regelmatig aan zelfreflectie, je handelt congruent naar je waarden, je bent bewust van eigen interpretaties en vrij van oordeel, je gaat het eerlijke gesprek aan, je gelooft dat gepaste kwetsbaarheid de weg naar effectieve groei is, voor jezelf en de mensen om je heen.’
‘Alle vaardigheden kun je leren. Alleen als je de vaardigheden niet leert toe te passen vanuit je authentieke kern wordt het een trucje. Het gaat om het ontwikkelen van een leiderschapsstijl die bij jouw past.’
We maakten het grapje in de onderkop bij dit interview, maar is het waar? Ben je zelf je belangrijkste – en misschien vaakst vergeten – stakeholder?
‘De belangrijkste stakeholder ben jezelf. Inchecken bij jezelf; wat jij nodig hebt, waar je prioriteiten liggen en waar je grenzen liggen. Heel belangrijk. Want als je dat zelf niet doet, wie doet het dan wel? ‘
Lees meer over het Ontwikkelprogramma: Persoonlijk en Inclusief Leiderschap